Motocyklowy off road to bez wątpienia jedna z najbardziej ekscytujących dyscyplin sportowych. Jednak nawet wśród nich motocross wyróżnia się poziomem emocji zarówno dla uczestników wydarzenia, jak i jego widzów.
Najprościej ujmując, motocross to specjalny rodzaj wyścigów motocyklowych. Sama nazwa nawiązuje do dwóch słów: francuskiego „moto” (oznaczającego motocykl) i angielskiego wyrażenia „cross country” (czyli trasę „na przestrzał”). MX jest dzisiaj bardzo popularną dyscypliną, fani z całego świata pozostają wierni ulubionej drużynie i zawodnikom. Wielu kibiców również poszukuje opinii o firmach sponsorujących zawody i drużyny. Wielu kibiców lubi też przewidywać wyniki i obstawiać zakłady sportowe.
Ale jak właściwie zaczyna się historia tego sportu? Chociaż motocykle istniały już od lat 80. XIX wieku, źródeł motocrossu należy szukać w Wielkiej Brytanii na samym początku XX wieku. Sam sport wziął się z organizowanych przez brytyjskie kluby motocyklowe specjalnych wyścigów nazywanych „scramble”. Na początku były to nieoficjalne wydarzenia organizowane poza drogami liczone na czas. Dopiero w roku 1924 w Camberely zorganizowano pierwsze oficjalne zawody w tej dyscyplinie.
Rozdział amerykański
Choć to brytyjczycy wymyślili motocross, jak z większością sportów bywa, popularność osiągnął on dopiero po rozpowszechnieniu go w Stanach Zjednoczonych. A stało się to stosunkowo późno w porównaniu do Starego Świata, bo dopiero w latach 60. Chociaż różnego rodzaju zawody motocyklowe były organizowane w Ameryce już pod koniec lat 50., działo się to jednak na znacznie mniejszą skalę. Właściwy początek motocrossu w Stanach jak rozumiemy go dzisiaj jest związany z Edisonem Dye, który sprowadził do USA motocykle Husqvarna, pokazując ich niesamowite możliwości najpierw na pustyni, a potem na stadionie w San Diego. Od tamtej pory motocross stał się oficjalnie jedną z dyscyplin wspieranych przez AMA (American Motorist Association). Pierwsze mistrzostwa MX zorganizowano już w latach 70.
W tym czasie w Europie…
Popularność sportu w Stanach Zjednoczonych wcale nie oznacza, że w rodzimej Europie dla motocrossu nie było już miejsca, wręcz przeciwnie. Po II wojnie światowej dyscyplina nabrała międzynarodowego charakteru. Stało się to dzięki rosnącej produkcji motocykli, ale również przez dostosowanie starych pojazdów wojskowych do nowych warunków, co spowodowało znaczne poszerzenie typów pojazdów wykorzystywanych do motocrossu. W 1952 roku zorganizowano pierwsze prawdziwie międzynarodowe mistrzostwa Europy (wcześniej zawody odbywały się w konkretnych krajach, takich jak Belgia lub Francja).
W Polsce historia motocrossu wiąże się ściśle z utworzeniem w latach 50. Polskiego Związku Motorowego, który nadzoruje w naszym kraju wszelkie działania i zawody związane z motocyklami.
Lata 70. to czas gwałtownego wzrostu popularności motocrossu. Wsparcie AMA w Ameryce i rosnące zainteresowanie dyscypliną na całym świecie doprowadziło do usankcjonowania setek corocznych zawodów motocyklowych (podczas gdy przed prezentacją Dye’a oficjalnych wyścigów w Stanach było tylko 15). Nie bez powodu nazywano ten czas „Złotą Erą Motocrossu”. Wtedy również odbyły się pierwsze zawody na krytym stadionie zorganizowane w Los Angeles Colisseum w roku 1975. Z kolei w roku 1995 odbyły się pierwsze zawody motocrossu dla kobiet.
fot. X-cross